Wat is je hechtingsstijl? Versterk je relaties en je levensgeluk?
In deze blog geef ik je belangrijke inzichten over verbindingsangst en verlatingsangst. Iedereen heeft behoefte aan geven en ontvangen van liefde, maar het realiseren daarvan is voor de ene persoon eenvoudiger dan voor een ander. In de loop van je (jonge) leven raak je gekwetst en leer je hoe om te gaan met gevoelens van verlangens, tekorten en gemis. Je beschermt jezelf om te voorkomen dat je opnieuw gekwetst wordt. Het gevolg van dit gedrag is dat je (vaak onbewust) de liefde minder toe laat en liefde daarmee verder van je afduwt. De mate waarin je jezelf beschermt verschilt per individu. Of ben je volledig tevreden in de liefde, stoor je je nooit aan de gedragingen van je partner, en is er niets meer te verbeteren op liefdes-, relatiegebied? Het antwoord op deze vraag is natuurlijk dat iedereen en relaties altijd verder kunnen groeien. Het is maar waar je aandacht naar uit gaat, hoe veel moeite je hiervoor wilt nemen en welke acties je vervolgens neemt.
Veilige of onveilige hechting
Het verschil tussen een gelukkig en een minder gelukkig, of zelfs ongelukkig, leven kan te maken hebben met het gegeven of je veilig bent gehecht of dat er sprake is van een onveilige hechting. Om alvast met een mooie eyeopener en motivator te starten: mocht je een onveilige hechting hebben, dan kun je (ook op latere leeftijd) alsnog veilig hechten. Ikzelf ben daar een goed voorbeeld van. Wil je meer weten over mijn historie, lees hierover op mijn website www.soul-essentials.nl, of lees over mijn persoonlijke uitdagingen en overwinningen in mijn bijdrage aan het boek A Journey of Riches, The Gift in Challenge. Bij een veilige hechting is er een sterke basis van vertrouwen en veiligheid. Dit basisvertrouwen vervuld de nodige basisbehoeften (o.a. erkenning, waardering en sociaal contact) en is nodig om kinderen zelfstandig te laten worden. Ze voelen zich volledig gesteund en verzorgd door hun ouders, wat stabiliteit in het leven oplevert en het mogelijk maakt om relaties met vertrouwen aan te gaan. Daar waar er sprake is van een onveilige hechting voelt de persoon (het kind) zich hulpeloos en machteloos. Het lukt niet om een veilige en betrouwbare hechting met de ouders aan te gaan. Deze kinderen passen zich tijdens hun ontwikkeling aan de situatie aan door zich innerlijk terug te trekken. Ze zijn gedwongen om op zichzelf terug te vallen, terwijl ze daar in hun ontwikkeling nog niet aan toe zijn. Het kind kan zich hierdoor afsplitsen van zijn of haar gevoelens. Het kind leert niet hoe onderscheid te maken tussen de eigen gevoelens en die van een ander. Het stadium van de vroegkinderlijke ontwikkeling (van de geboorte tot 24 maanden) in relatie tot de onveilige hechting bepalen je drang naar de verbinding (verlatingsangst) of juist naar vrijheid (bindingsangst). Een onveilige hechting kan reden zijn voor je relatieproblemen. Dit kan een reden waarom je geen relatie kunt starten of dat je relaties telkens uit gaan scheidingen – ik heb twee achter me en ben gelukkig getrouwd:). Het kan ook zijn dat je liever alleen bent of het juist het tegenovergestelde; dat je je partner te veel claimt. Heb je moeite met het toelaten van echte intimiteit of kun je je niet settelen en blijf je altijd op zoek naar Mr. or Mrs. Perfect? En zo zijn er nog vele andere situaties denkbaar.
Verlatingsangst en bindingsangst
Kun je het verschil tussen verlatingsangst en bindingsangst uitleggen? Als dat niet het geval is, lees dan verder. In deze blog beschrijf ik deze twee hechtingsstijlen. De reden is dat het effect van je hechtingsstijl op jullie partnerrelatie, op je vriendschappen, op je gevoel van veiligheid en vertrouwen en daarmee dus op je hele leven, namelijk groot is. Zulke patronen, je gedrag dus in relatie tot verlatingsangst en bindingsangst, en daarmee de gekoppelde (negatieve) consequenties, kun je daadwerkelijk doorzien, doorbreken en met help blijvend veranderen. Lees er allereerst zoveel mogelijk goede informatie over en bepaal of je professionele hulp in gaat roepen. Deze blog verschaft je slechts een kort inkijkje in de twee hechtingsstijlen. Mensen met verlatingsangst hebben onvoldoende eigenwaarde en zelfvertrouwen en zijn bang om afgewezen of verlaten te worden. Ze zoeken constant bevestiging bij een ander en vertonen claimgedrag. Vaak hebben ze moeite om voor zichzelf te zorgen en vinden ze het lastig om alleen te zijn. Ze hebben een sterke behoefte aan verbinding en voelen ook dat ze daartoe in staat zijn. Ze willen geloven dat ze klaar zijn voor een nieuwe langdurige relatie en willen de zekerheid dat die partner er voor hen is. Daarbij stellen ze zich afhankelijk op, houden veel rekening met hun partners en te weinig met zichzelf. Doordat ze geen voorrang geven aan hun eigen gevoelens en verlangens en hun grenzen onvoldoende aangeven laten ze vaker over zich heen lopen (in een andere blog schrijf ik over het bepalen van je grenzen en hoe je dit duidelijk en respectvol kunt communiceren). Om te voldoen aan de emotionele- en seksuele behoeften van de partner geven ze daar snel aan toe. Ze accepteren ongewenst gedrag van de partner. Ze proberen hun partner te veranderen zodat ze niet geconfronteerd worden met de pijnlijke realiteit. Ze vluchten in fantasieën over hoe de relatie moet zijn en vinden dat de partner zich anders moet opstellen en gedragen. Deze fantasieën staan ver van de werkelijkheid af. En is een relatie beëindigd, dan focussen ze zich vooral op de mooie herinneringen. Het hechtingspatroon van mensen met verlatingsangst is ontstaan door ouders die jou emoties over namen. Ze hielden je afhankelijk en stimuleerden je niet om de maatschappij te verkennen. In partnerrelaties stel jij je emotioneel afhankelijk op. Je voelt eerder wat de ander voelt dan wat je zelf voelt en dit vervreemdt je nog verder van jezelf. De continue aanwezige onzekerheid over het gedrag van je partner zorgt er voor dat je in de controle modus gaat. Door je verlatingsangst trek je liefde en betrokkenheid van de ander gemakkelijk in twijfel. Mensen met bindingsangst zorgen er, bewust maar vaak onbewust, voor dat hun relatie zich nooit helemaal echt kan ontwikkelen waardoor er geen onvoorwaardelijke intimiteit ontstaat. Vanuit hun gemis aan eigenwaarde blijven ze in controle, bepalen ze de voorwaarden en de omstandigheden (hoe vaak dineren en waar, frequentie van het seksueel contact, etc.). De partner wordt hierdoor op veilige afstand gehouden en er ontstaat geen consequente diepgaande verbinding op zielsniveau. Mensen met bindingsangst zijn creatief in de omgang met hun partner. Zodra hun partner te dicht bij komt ervaren ze echte angstgevoelens nog heftiger. Het komt hen “te dicht bij”, er is te veel druk (bijvoorbeeld zodra een vrouw zwanger wordt) en ze beleven dat ze beperkt worden in hun keuzes. Ze ervaren dat de situatie mogelijk onomkeerbaar wordt en zien dit als een inperking van hun vrijheid. Hun gedrag is ongelijk. Ze geven tegenstrijdige signalen af en dat is vaak verwarrend voor hun partners. Deze partners voelen vaak al wel dat er sprake is van een vorm van twijfel. De persoon met bindingsangst maakt echter geen definitieve keuzes en wil bepaalde opties openhouden. Ze zijn zich bewust van hun angsten en zijn feitelijk op de vlucht voor zichzelf. Het hechtingspatroon van mensen met bindingsangst kan zijn ontstaan doordat je ouders je ontredderde signalen als kind niet (voldoende) oppikten. Ze zagen je gedrag als overdreven en aanstellerig en je werd genegeerd. Je ouders negeren hun emoties ook regelmatig en praten er niet graag openhartig over. In partnerrelaties houd je graag afstand. Je bent zelfstandig en vraagt niet graag of snel om hulp. Vraagt een ander je om iets te doen, dan voelt dat beklemmend en onder druk gezet, trek je je terug. Je luistert eerder naar je verstand dan naar je gevoel. Het hechtingspatroon van mensen met bindingsangst kan ook op een andere manier zichtbaar worden. Als kind had je dan geen enkele zekerheid door de onvoorspelbare reacties van je ouders. Het kan zijn dat ze agressief waren of niet goed voor je zorgden. Als volwassene heb je moeite met het omgaan met je eigen tegenstrijdige gevoelens. In partnerrelaties geef je dubbele boodschappen. Je ervaart vaak wanhoop en woede. De overeenkomst tussen mensen met verlatingsangst en bindingsangst is dat ze allen angst ervaren. Ze gaan hier echter op verschillende manieren mee om. Hebben jullie als partners beiden onveilige hechtingspatronen dan bepalen angst en pijn de manier waarop jullie met elkaar omgaan. Jullie hebben elkaar gevonden omdat jullie dezelfde behoeften hebben, maar als partners stoten jullie elkaar af wanneer behoeftes niet in worden gevuld. Het voelt alsof jullie niet samen, maar ook niet zonder elkaar kunnen. Wil je meer weten over je hechtingsstijl en wil je met me aan de slag by het vergroten van je inzichten en persoonlijke groei, stuur me dan een bericht. Als relatiecoach help ik je met veel liefde. Veilig hechten is te leren. Je moet er tijd, energie, en soms zelfs geld investeren om gedragspatronen te doorzien, te erkennen en deze te veranderen. But it´s all worth it.